Czy odgrzewanie jedzenia w kuchence mikrofalowej jest niezdrowe?

Wokół kuchenek mikrofalowych narosło wiele mitów. Jeden z nich głosi, że odgrzewanie posiłków w mikrofali jest niezdrowe i może przyczyniać się do powstawania nowotworów. Przyjrzyjmy się działaniu mikrofalówki i raz na zawsze obalmy ten szkodliwy mit!

Jeżeli zastanawiałeś się, czy jedzenie odgrzewane w mikrofalówce jest zdrowe, to powinieneś najpierw zapoznać się z jej sposobem działania. Wykorzystuje ona promieniowanie mikrofalowe – czyli fale elektromagnetyczne. Takie promieniowanie wywołuje drgania cząsteczek podczas przechodzenia przez dany produkt czy substancję i najsilniej pochłaniane jest przez wodę, której cząsteczki przekazują swoją energię innym związkom wchodzącym w skład potrawy. Dzięki temu cały posiłek podgrzewa się.

Najważniejszą informacją jest to, że kuchenka mikrofalowa nie emituje promieniowania na zewnątrz. Mikrofale wytwarzane są magnetronie i mają częstotliwość 2,45 GHz, co odpowiada długości fali w próżni około 12 cm. Następnie kierowane są specjalnym przewodem – falowodem – do komory mikrofalówki. Sama kuchenka mikrofalowa jest ekranowana za pomocą siatki, której oczka są mniejsze od długości fali. Dlatego zatrzymuje ona większość mikrofal, a tylko nieliczne przedostają się na zewnątrz. Jednak mają one 1000-krotnie mniejszą moc niż te, które pozostają wewnątrz mikrofalówki, co mieści się w normach bezpieczeństwa dla ludzkiego zdrowia. W związku z tym błędne jest myślenie, że mikrofala szkodzi zdrowiu, a odgrzewanie w mikrofali kurczaka lub pizzy jest zupełnie bezpieczne.

Ponad 70 lat temu została stworzona pierwsza kuchenka mikrofalowa, a do jej powstania przyczyniło się przypadkowe zdarzenie. Percy LeBaron Spencer, naukowiec specjalizujący się w radarach, nadzorował prace nad magnetronem (elementem radaru wojskowego), który przekształcał energię elektryczną w mikrofale. W trakcie badań zauważył, że za ich przyczyną rozpuścił się czekoladowy batonik, który trzymał w kieszeni. Przez to zdarzenie Spencer postanowił zbadać, czy mikrofale będą miały podobny wpływ na inne produkty spożywcze. Podczas swoich eksperymentów odkrył, że mogą one zamieniać kukurydzę w popcorn i prowadzić do wybuchu surowego jajka.

Te doświadczenia spowodowały powstanie pierwszej kuchenni mikrofalowej w 1947 r. Początkowo była ona bardzo duża, ciężka i droga, ale w latach 70. XX wieku została zminiaturyzowana. Obecnie spotykane kuchenki ważą około 10 kg, a ich wymiary nie przekraczają 50 cm.

W Polsce, w Warszawskich Zakładach Radiowych Rawar, w latach 70. wyprodukowano kuchnię mikrofalową o nazwie „AGATA”. Była ona przeznaczona dla profesjonalnej gastronomii, jednak kilka lat później wyprodukowano w Unitra Warel w Warszawie około 250 mikrofalówek o nazwie KM-06, które były już przeznaczone do użytku domowego.

Obróbka termiczna przygotowywanych przez nas posiłków zawsze w jakimś stopniu niszczy składniki odżywcze zawarte w jedzeniu. Dotyczy to przede wszystkim witamin, składników mineralnych i przeciwutleniaczy. Wynika to z faktu, że substancje te ulegają rozkładowi w wysokich temperaturach, zwłaszcza jeśli są wystawione na ich działanie przez dłuższy czas.

Dlatego też gotowanie i podgrzewanie jedzenia w kuchence mikrofalowej jest korzystniejsze dla składników odżywczych. Czas podgrzewania jest krótki i nie potrzeba dodatkowej ilości wody, w której mogą rozpuszczać się witaminy. Przykładowo zawarty w szpinaku kwas foliowy zachowuje się praktycznie w całości po ugotowaniu warzywa w mikrofali. Za to szpinak gotowany tradycyjnie, w wodzie, traci prawie 80% wartości odżywczych.

Ciekawym zjawiskiem jest też to, jak mikrofale wpływają na białka zawarte w produktach spożywczych. Podgrzewanie posiłków w kuchence mikrofalowej powoduje zniszczenie białek i jednocześnie zwiększa ich wartości odżywcze. Spowodowane jest to tym, że białka ulegają rozwijaniu i denaturacji, a dzięki temu aminokwasy są bardziej dostępne.

Energia wytwarzania w kuchence mikrofalowej wnika do wnętrza produktów, nawet na głębokość kilku centymetrów. Dlatego też ważne jest, aby we właściwy sposób umieszczać posiłki w mikrofalówce. Warto rozdzielać je na mniejsze porcje, aby uzyskać równomierne ogrzewanie. Można je też przykryć, żeby zbytnio nie wysychały.

Dodatkowo warto też zwrócić uwagę na naczynia, do których wkładamy produkty spożywcze przeznaczone do podgrzewania w mikrofalówce. Nie mogą one nadmiernie się nagrzewać ani być w żaden sposób uszkodzone. Najlepiej wybierać do podgrzewania naczynia, które są oznaczone piktogramem przedstawiającym kuchenkę mikrofalową lub trzy umieszczone nad sobą fale.

Współczesne mikrofalówki nie służą już tylko do podgrzewania czy rozmrażania potraw. Oferują wiele innych funkcji oraz ciekawe i różnorodne stylizacje. W swojej kuchni możemy zdecydować, czy wolimy kuchenkę mikrofalową wolnostojącą, czy do zabudowy. Oba rozwiązania mają swoje wady i zalety.
Sprawdź nasze kuchenki mikrofalowe do zabudowy
Przede wszystkim mikrofalówki do zabudowy można wkomponować w szafki kuchenne, dodatkowo są one mniejsze i zabierają mniej miejsca. Jednak nie można zmienić ich lokalizacji, chyba że planujemy wymianę mebli kuchennych. Za to kuchenki mikrofalowe wolnostojące może ustawiać w kuchni według swojego uznania, gdzie nam aktualnie wygodnie. Jednak musimy pamiętać, że mikrofalówki wolnostojącej nie wstawimy do zabudowy, ale można ją po prostu ukryć w szafce z krytym frontem.

Źródło:
1. https://www.nawidelcu.pl/produkty/jak-dziala-mikrofalowka/
2. https://www.crazynauka.pl/czy-mikrofale-moga-szkodzic/
3. K. Dziedzic-Kocurek K., Jak działa kuchenka mikrofalowa. Neutrino. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/247981/dziedzic-kocurek_jak_dziala_kuchenka_mikrofalowa_2013.pdf
4. Mariańska M., Aniołczyk H., Mamrot P.,Kuchenki mikrofalowe – kontrola emisji i ekspozycji na pole elektromagnetyczne. Bezpieczeństwo pracy, 12/2017. https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-1f77bd11-e52f-4946-9930-c49edb7db2e9
5. https://mozgi.pl/q/czy-podgrzewanie-w-mikrofalowce-niszczy-bialka-i-zmniejsza-ich-wartosc-odzywcza-czy-robi-to-w-wiekszym-stopniu-niz-inne-metody-przygotowywania-posilku-A4C4-0FBBF6. https://unipack.pl/aktualnosci/czy-plastikowe-pojemniki-mozna-wkladac-do-mikrofali/