Σχεδιάζοντας με τους όρους της φύσης.

Allan Spiegel: Σύμβουλος εσωτερικής διακόσμησης, Villa Altona, Sollentuna (Σουηδία)

Ο Allan Spiegel δεν θα σας απαντήσεισαν αρχιτέκτονας, ούτε θα χρησιμοποιήσει εντυπωσιακούς και εξειδικευμένους όρους. Αλλά θα σας μιλήσει για την αγάπη που τρέφει γιατις κατασκευαστικές διαδικασίε,τις επιρροές από τους αγαπημένους του εσωτερικούς διακοσμητές και για το πως το φως και οι ανοιχτοί χώροι μπορούν να προσκαλούν τους ανθρώπους στην καρδιά κάθε σπιτιού, την κουζίνα.

Ο Allan είναι ένας αυτοδίδακτος σύμβουλος εσωτερικής διακόσμησης που συνεργάζεται με ορισμένα από τα μεγαλύτερα brands λιανικής πώλησης, εστιατόρια και ξενοδοχεία στη Σουηδία. Το 2011, ξεκινώντας από μία αναζήτηση στο διαδίκτυο, κατέληξε να αγοράσει ένα μοναδικό οικόπεδο στα προάστια της Sollentuna, στη Σουηδία. Ήταν ένα ρίσκο που οδήγησε το σύμβουλο εσωτερικής διακόσμησης να μπει στον κόσμο της αρχιτεκτονικής και των κατασκευών, αλλά με τους δικούς του όρους.

Το οικόπεδο, που διαμορφώθηκε στην εποχή των παγετώνων, διαθέτει μοναδικά τοπογραφικά χαρακτηριστικά, πάνω στα οποία ο Allan, μαζί με δύο αρχιτέκτονες και δύο εργάτες, αποφάσισαν να χτίσουν τη μονοκατοικία του, τη «Villa Altona». Ένα σπίτι που αρνείται να αγνοήσει τα όρια της φύσης και αντιθέτως, γίνεται ένα με το περιβάλλον του.

Αρχικά, τι σημαίνει το όνομα «Villa Altona»;
Η Altona είναι μια περιοχή του Αμβούργου από την οποία κατάγεται η οικογένειά μου. Είναι επίσης το όνομα της εταιρείας μου. Η ιδέα εξαρχής ήταν να κατασκευάσουμε το Altona 1 και μετά να κατασκευάσουμε κι άλλα σπίτια, το Altona 2, το 3 και ούτω καθεξής. Ακόμα δεν έχουμε συγκεκριμένα σχέδια για την υλοποίηση αυτού του οράματος, αλλά πιθανότατα θα γίνουν κι άλλες κατοικίες.

Ως σύμβουλος εσωτερικής διακόσμησης, ασχολείστε περισσότερο με έπιπλα. Ποιο ήταν το έναυσμα για να χτίσετε ένα ολόκληρο σπίτι;
Αν είσαι επιπλοποιός, μπορείς να κατασκευάσεις κι ένα σπίτι. Μπορείς να μαθαίνεις συνεχώς και τα περισσότερα πράγματα είναι εφικτά. Μου έλεγαν συνεχώς «Δεν θα μπορέσεις ποτέ να το κάνεις», αλλά εγώ μπόρεσα. Τα κατάφερα. Το θέμα είναι ότι αν πιάνουν τα χέρια σου, μπορείς να μάθεις ό,τι θέλεις στην πορεία, από το διαδίκτυο ή από άλλους ανθρώπους.

Θα είχατε χτίσει αυτό το σπίτι αν δεν σας είχε γοητεύσει το συγκεκριμένο οικόπεδο;
Όχι, δεν θα είχα χτίσει αυτό το σπίτι. Το σπίτι φτιάχτηκε συγκεκριμένα για αυτόν τον τύπο εδάφους. Ακολουθεί την τοπογραφία, το έδαφος και χωρίζεται σε τέσσερα επίπεδα που συμβαδίζουν με τη φύση. Το ισόγειο χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα, ενώ οι τοίχοι και το σχήμα του σπιτιού έχουν προσαρμοστεί στο τοπίο. Συνήθως, στη Σουηδία χρησιμοποιούν δυναμίτη για την εξομάλυνση του εδάφους, αλλά εμένα δεν μου αρέσει αυτή η πρακτική. Αντιθέτως, εγώ ήθελα να χτίσω με βάση το έδαφος.

Σας πήρε ενάμιση χρόνο για να χτίσετε αυτό το σπίτι από το μηδέν. Δεν ήσασταν ποτέ περισσότεροι από δύο άνθρωποι που εργαζόσασταν ταυτόχρονα στο σπίτι. Πώς καταλάβατε ότι είχατε τελειώσει; Το αισθανθήκατε σπίτι σας;
Το αισθάνθηκα σπίτι μου αμέσως. Μετακομίσαμε όσο ακόμα φτιάχναμε το σπίτι. Στην αρχή, δεν είχαμε πόρτες στα μπάνια, χρησιμοποιούσαμε κουρτίνες. Δεν υπήρχε σκάλα, οπότε χρησιμοποιούσαμε φορητές σκάλες. Προσωπικά, δεν μπορώ να πω ποια ημερομηνία μετακομίσαμε, δεν έχω ιδέα. Το αισθάνθηκα σπίτι μου από την αρχή.

Η μονοκατοικία βρίσκεται σε ένα αστικό περιβάλλον, ανάμεσα σε κτίρια με διαφορετικές επιρροές. Είναι σχεδόν σαν να ζεις σε μια όαση, εκεί που η πόλη συναντά το δάσος. Προτιμάτε την πόλη από την εξοχή ή το αντίθετο;
Επέλεξα αυτό το οικόπεδο επειδή είναι κοντά και στους δύο κόσμους και επειδή η Sollentuna είναι μια ωραία περιοχή για να ζεις. Προτιμώ να συνδυάζω τα δύο περιβάλλοντα, αλλά αγαπώ περισσότερο την πόλη παρά τα προάστια. Καταλήξαμε στη Sollentuna λόγω των παιδιών και των σχολείων. Αν ήταν στο χέρι μου κι αν ζούσα μόνος μου, θα επέλεγα είτε να είμαι στην πόλη είτε να έχω ακόμα περισσότερη φύση γύρω μου.

Η δουλειά σας περιστρέφεται γύρω από ξενοδοχεία και εστιατόρια – χώρους που είναι από τη φύση τους κοινωνικοί. Πώς μεταφέρθηκε αυτό το σπίτι σας;
Όταν κοιτάζεις το σχέδιο ενός διαμερίσματος ή μιας μονοκατοικίας, το καθιστικό είναι πάντα μεγαλύτερο από την κουζίνα. Και συνήθως υπάρχει ένας χώρος τραπεζαρίας που δεν χρησιμοποιείται ποτέ. Όμως όταν πηγαίνεις επίσκεψη σε κάποιον, πάντα κάθεστε στην κουζίνα. Όταν πας σε ένα πάρτι, όλοι μαζεύονται στην κουζίνα. Πάντα έτσι γίνεται. Στην ουσία, το καθιστικό δεν χρειάζεται τόσο μεγάλο χώρο. Είναι ένα δωμάτιο που χρησιμοποιείς συνήθως όταν είσαι μόνος σου ή με την οικογένειά σου. Το σημείο συνάντησης είναι η κουζίνα.

Επιλέξατε συνειδητά να ασχολείστε με τον εσωτερικό χώρο των εστιατορίων;
Κατέληξα απλώς να εργάζομαι σε τέτοια περιβάλλοντα, αλλά πιστεύω ότι βασικό ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι οι άνθρωποι που αγαπούν το φαγητό και ασχολούνται επαγγελματικά με αυτό μιλούν την ίδια γλώσσα. Κι εμένα μου αρέσει να μαγειρεύω, οπότε θεωρώ ότι είμαστε παρόμοιοι άνθρωποι και συνεννοούμαστε.

Από πού πηγάζει το ενδιαφέρον σας για το φαγητό;
Στην οικογένειά μου μας άρεσε πάντα να μαγειρεύουμε. Η μητέρα μου είχε εστιατόριο, το ίδιο κι εγώ για λίγο καιρό. Όταν ήμουν νεότερος, εργαζόμουν part-time σε εστιατόρια. Και η γιαγιά μου μαγείρευε όλη την ημέρα. Σοβαρά τώρα, αμέσως μετά το πρωινό, άρχιζε να μαγειρεύει το μεσημεριανό. Νομίζω ότι γι' αυτό έχω αντίληψη της γεύσης και ξέρω πώς να συνδυάζω τα υλικά.

Πώς θα περιγράφατε αυτούς τους ανθρώπους;
Οι περισσότεροι έχουν χιούμορ και έντονη προσωπικότητα. Αγαπούν το ποτό και το φαγητό, είναι κοινωνικοί και, ως επί το πλείστον, ευχάριστοι άνθρωποι. Δεν είναι δήθεν.

Υπάρχει ένα χαρακτηριστικό σκανδιναβικό στυλ στο design. Το σπίτι σας και τα έπιπλά σας έχουν μια ανάλαφρη, εξωστρεφή αίσθηση που δεν χαρακτηρίζει απόλυτα αυτή την περιοχή. Πώς θα περιγράφατε τις επιρροές σας;
Μου αρέσουν τα σκανδιναβικά έπιπλα, αλλά για τα σπίτια, προτιμώ τις ισπανικές εταιρείες και τους ισπανούς σχεδιαστές. Πιστεύω ότι το στυλ τους είναι πιο πρακτικό και πιο καλαίσθητο. Για έπιπλα γραφείου, προτιμώ το γερμανικό στυλ. Το παν είναι η λειτουργικότητα. Το κλασικό δανέζικο ρετρό στυλ είναι πολύ όμορφο και δημοφιλές, το χρησιμοποιώ πολύ στη δουλειά μου στα εστιατόρια αλλά, προσωπικά, προτιμώ το ισπανικό και το γερμανικό design.

Είστε αυτοδίδακτος και δεν έχετε εργαστεί ποτέ σε ένα κλασικό εταιρικό περιβάλλον. Σε τι πιστεύετε ότι διαφέρει η προσέγγιση που ακολουθείτε και, τελικά, το στυλ σας από τη διαδικασία και το στυλ άλλων ανθρώπων που εργάζονται σε γραφεία;
Για παράδειγμα, δεν φτιάχνω ποτέ σχέδια στον υπολογιστή. Πάντα φτιάχνω κάποια σχέδια στο χέρι για εμένα και μετά πάω απευθείας στο στάδιο της κατασκευής μακέτας. Δουλεύω πάντα σε κλίμακα 1:1. Άλλοι δουλεύουν με σχέδια 3D, αλλά εγώ αυτό το βρίσκω λιγότερο διασκεδαστικό. Όταν έχεις μπροστά σου μια μακέτα, λες απευθείας: «Α, αυτό είναι πολύ ψηλό ή πολύ χαμηλό». Είμαι πεπεισμένος ότι έτσι κάνεις τη δουλειά σου πολύ πιο γρήγορα. Διαφορετικά, αφιερώνεις χρόνο για να φτιάξεις ένα μοντέλο 3D, το οποίο μπορεί να φαίνεται πολύ όμορφο σε αυτό το στάδιο, αλλά τελικά δείχνει περίεργο στην πραγματική ζωή ή και το ανάποδο.

Ακούγεται σαν να προτιμάτε μια πιο χειροποίητη προσέγγιση στη δουλειά σας. Τι ρόλο παίζει η τεχνολογία στη ζωή σας;
Στη σχεδίαση επίπλων, πιστεύω ότι η τεχνολογία είναι πολύ καλή σε ό,τι αφορά τα μηχανήματα και την παραγωγή. Αλλά ναι, μου αρέσει ο πιο χειρωνακτικός τρόπος εργασίας, για να είμαι ειλικρινής. Μου αρέσει επίσης να ακούω δίσκους βινυλίου. Μου αρέσουν οι αναλογικές διαδικασίες. Υπό αυτή την έννοια, είμαι πολύ παλιομοδίτης. Η μόνη τεχνολογία που χρησιμοποιώ είναι όταν μαγειρεύω: χρησιμοποιώ την κουζίνα, το πλυντήριο πιάτων, τις μικροσυσκευές κουζίνας. Και ακούω Spotify.

Τι άλλο σας επηρεάζει στη ζωή και στη δουλειά σας;
Από αυτή την άποψη, είμαι αρκετά βαρετός. Μου αρέσει η φύση, μου αρέσουν τα εργοστάσια. Μου αρέσει η παραγωγή και τρελαίνομαι να πηγαίνω σε εργοστάσια. Όποτε πηγαίνω σε καινούργιο πελάτη ή κατασκευαστή, του ζητάω να με ξεναγήσει στις εγκαταστάσεις του. Κάνω σαν παιδί. Αν υπάρχει ένα μηχάνημα που δεν έχω ξαναδεί, τον ρωτάω αν μπορώ να δουλέψω μαζί του μια ολόκληρη ημέρα, για να δω πώς ακριβώς δουλεύει. Το βρίσκω πολύ διασκεδαστικό.

Προτιμάτε τη λειτουργικότητα ή την ομορφιά;
Προτιμώ τη λειτουργικότητα.

Γιατί;
Επειδή ζούμε με τη λειτουργικότητα. Φυσικά και πρέπει να υπάρχουν όμορφα περιβάλλοντα, αλλά αν ζεις μόνο με την ομορφιά, είναι αδύνατον να έχεις φυσιολογική ζωή. Θα πρέπει να τακτοποιείς τα πάντα και να τα βάζεις συνεχώς στη θέση τους.

Εφαρμόζετε την ίδια προσέγγιση στους εσωτερικούς χώρους;
Ναι, αλλά θα ήθελα να τονίσω ότι λειτουργικότητα σημαίνει και ομορφιά. Αν πάρουμε για παράδειγμα μια καρέκλα, το βασικό είναι να είναι λειτουργική. Στην ουσία πρέπει να ξεκινήσεις από το να την κάνεις αναπαυτική. Επίσης πρέπει να είναι ανθεκτική. Αν μπορείς να τα συνδυάσεις αυτά, είσαι πολύ καλός επιπλοποιός. Υπάρχουν πάρα πολλές καρέκλες που δείχνουν όμορφες, αλλά δεν είναι αναπαυτικές όταν κάθεσαι. Ωστόσο ο μοναδικός λόγος που υπάρχει μια καρέκλα είναι για να αισθάνεσαι άνετα όταν κάθεσαι.

Τι σημαίνει άσχημο για εσάς;
Αν μιλήσουμε για κτίρια και έπιπλα, νομίζω ότι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να μην κοιτάζουμε μόνο την τάση που επικρατεί σήμερα. Αν μιλήσουμε για εστιατόρια, είναι πάντα σαν να στήνεις ένα σκηνικό. Για πιο μακροπρόθεσμα σχέδια, ιδίως στα έπιπλα, απαιτείται επίσης και πιο μακροπρόθεσμη σκέψη. Τα έπιπλα που χρησιμοποιώ στη δουλειά μου είναι πολύ ακριβά, οπότε όταν τα αγοράζω, θέλω να διαρκέσουν πολλά χρόνια. Όλα πρέπει να έχουν νόημα, πιστεύω ότι αυτό είναι σημαντικό.

Πώς εφαρμόζεται αυτό το σκεπτικό στα σπίτια;
Ισχύει το ίδιο για τα σπίτια. Αν έχεις ένα σπίτι της δεκαετίας του 1920, το καλύτερο είναι να κρατήσεις γενικά αυτό το στυλ. Να μην μεταμορφώσεις διάφορα δωμάτια σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, αλλά να φροντίσεις να συμβαδίζει με την εποχή που κατασκευάστηκε το σπίτι. Σε ό,τι αφορά τα έπιπλα που θα χρησιμοποιήσεις, μπορείς να πειραματιστείς λίγο περισσότερο με διαφορετικές χρονικές περιόδους. Δεν υπάρχουν άσχημες χρονικές περίοδοι.