Siemens – Urządzenia Gospodarstwa Domowego
Czym jest frappe?
Historia frappe jest dowodem na to, że najlepsze wynalazki powstają przez przypadek. Jest rok 1957, Międzynarodowe Targi w Salonikach. Pracownik firmy Nestlé, Dimitris Vakondios, ma ochotę na swoją ulubioną kawę rozpuszczalną, ale nie ma dostępu do gorącej wody. Biorąc sprawy w swoje ręce, wsypuje kawę, cukier i odrobinę zimnej wody do shakera, energicznie nim wstrząsa i… tworzy historię. Tak narodziła się pierwsza frappe – napój, który wkrótce podbił całą Grecję, stając się jej nieoficjalnym napojem narodowym.
Sekret frappe tkwi w jej niezwykle gęstej i trwałej piance. Powstaje ona dzięki specyficznym właściwościom kawy rozpuszczalnej produkowanej metodą suszenia rozpyłowego (spray-drying). Zawiera ona bardzo mało olejków, co pozwala na stworzenie stabilnej, kremowej emulsji podczas ubijania z wodą. To właśnie ta pianka odróżnia ją od wszystkich innych kaw mrożonych.
Przepis na klasyczne frappe
Przygotowanie autentycznej greckiej frappe jest niezwykle proste. Cała magia dzieje się podczas ubijania.
Składniki:
- baza: 2 łyżeczki kawy rozpuszczalnej (najlepiej typu spray-dried – informację znajdziesz na opakowaniu);
- cukier: Grecy mają swoje określenia na stopień słodkości: skétos – bez cukru, kawa métrios – średnio słodka (1–2 łyżeczki cukru) i glykós – bardzo słodka (3–4 łyżeczki);
- woda: 2–3 łyżki zimnej wody do ubicia pianki oraz dodatkowa do uzupełnienia,
- lód: kilka kostek;
- opcjonalnie: mleko lub napój roślinny (wtedy otrzymasz frappe me gala).
Przygotowanie w mniej niż minutę
1. Do wysokiej szklanki, shakera lub słoika z zakrętką wsyp kawę i cukier.
2. Dodaj 2–3 łyżki zimnej wody.
3. Ubijaj mieszankę za pomocą ręcznego spieniacza do mleka lub energicznie wstrząsaj w zamkniętym shakerze (ewentualnie w słoiku z nakrętką) przez około 30 sekund. Celem jest uzyskanie bardzo gęstej, jasnobrązowej pianki, która wypełni około 1/3 naczynia.
4. Ostrożnie dodaj kilka kostek lodu.
5. Bardzo powoli wlej zimną wodę, pozostawiając trochę miejsca na mleko, jeśli masz zamiar je dodać.
6. Na koniec możesz dolać odrobinę zimnego mleka. Podawaj od razu, najlepiej ze słomką.
Czytaj także: Kawa mrożona: przepisy na kawę na zimno, frappe, cold brew
Słodki foodpairing do frappe
Intensywny, lekko gorzki smak frappe świetnie równoważą desery o wyrazistej słodyczy i bogatej teksturze. Ciekawym wyborem będą kremowe lody waniliowe lub karmelowe, których delikatność stanowi idealny kontrapunkt dla mocy kawy.
Frappe doskonale komponuje się z tradycyjnymi greckimi słodkościami – intensywnie miodowa i orzechowa baklava czy puszyste loukoumades (małe pączki polane miodem i cynamonem) wspaniale uzupełnią jej smak. Jeśli wolisz coś prostszego, sięgnij po kruche ciastka maślane lub kawałek wilgotnego ciasta pomarańczowego, którego cytrusowa świeżość orzeźwi i ciekawie podbije smak napoju.
Idealna kawa do frappe – jak zaparzyć?
To pytanie, które może być mylące. W przypadku frappe niczego się… nie parzy. Sercem i duszą tego napoju jest wyłącznie kawa rozpuszczalna. Żadna inna nie pozwoli na stworzenie charakterystycznej, gęstej i trwałej pianki. Crema z espresso ma zupełnie inną strukturę i opada po kilku chwilach, podczas gdy piana z frappe utrzymuje się bardzo długo. Dzieje się tak z powodu obecności białek z kawy rozpuszczalnej (pozbawionej olejków), które utrzymują trwałość takiej warstwy. Próba zrobienia frappe z espresso skończy się co najwyżej pienistym iced coffee, które szybko straci swoją teksturę.
Czytaj także: Jak działa kawa? Zależy, jak ją pijesz!
Akcesoria i szklanki – jak podawać frappe niczym prawdziwy Grek?
Choć napój jest prosty, Grecy podchodzą do niego z należytym szacunkiem, co widać na przykładzie używanych przez nich, specjalnych akcesoriów.
- Mikser do frappe: to małe, ręczne i zasilane bateryjnie urządzenie z wirującą końcówką (elektryczny spieniacz do mleka) jest absolutną podstawą w każdym greckim domu. Jego wysokie obroty i specyficzna budowa są idealnie dopasowane do tworzenia gęstej piany z kawy rozpuszczalnej.
- Shaker: oryginalna metoda wciąż jest w cenie. Metoda ręczna wymaga odrobiny wprawy, ale pozwala na idealne połączenie składników.
- Szklanki: klasyczną frappe podaje się w prostych, wysokich i stosunkowo wąskich szklankach, często typu highball lub collins. Ich kształt i przezroczystość pozwalają pięknie wyeksponować charakterystyczne trzy warstwy napoju: gęstą pianę na górze, płynną kawę pośrodku i intensywny osad na dnie.
Dowiedz się: Jak zrobić freshpresso? Kawa z cytryną lub sokiem pomarańczowym
Frappe – wariacje i dodatki
Choć klasyka jest tylko jedna, świat kawy nie znosi nudy. Na bazie idei frappe powstało wiele pysznych wariacji, które często błędnie noszą jej nazwę.
- Frappuccino®: to nazwa zastrzeżona przez sieć Starbucks. Jest napojem blendowanym, a nie wstrząsanym. Jego baza to espresso (lub specjalny koncentrat kawowy), lód, mleko i syropy smakowe. Całość jest miksowana w blenderze i często podawana z bitą śmietaną. Popularnym przykładem jest Caramel Frappuccino®.
- Frappe latte: to nowoczesna wariacja dla posiadaczy ekspresów. Zamiast kawy rozpuszczalnej używa się schłodzonej porcji espresso, którą miesza się w shakerze z lodem i cukrem. Powstała piana jest znacznie delikatniejsza i mniej trwała niż w przypadku klasycznej wersji.
- Wersje smakowe: są uzyskiwane po dodaniu odrobiny syropu waniliowego lub karmelowego.
- Frappe z likierem: dodaj do gotowego napoju kieliszek likieru Baileys, Kahlúa lub – dla greckiego akcentu – Mastiha.
- Czekoladowa frappe: do kawy i cukru przed ubiciem dodaj łyżeczkę gorzkiego kakao.
- Frappe z lodami: choć to wbrew tradycji, nikt nie zabroni Ci dodać gałki lodów waniliowych lub karmelowych na wierzch gotowego napoju.
- Frappe proteinowe: przed ubijaniem dodaj miarkę bezsmakowej lub waniliowej odżywki białkowej, by stworzyć idealny napój po treningu.
- Freddo espresso i freddo cappuccino: to prawdziwi konkurenci frappe w nowoczesnych greckich kawiarniach (mimo włoskich nazw). Freddo espresso to podwójne espresso ubite z lodem, a freddo cappuccino to ta sama baza z dodatkiem zimnej, gęstej pianki z mleka.
- Viralowy kuzyn frappe – dalgona coffee z TikToka: w 2020 roku TikTok oszalał na punkcie whipped coffee, znanej też jako dalgona coffee. Choć trend wypromowano jako nowość z Korei Południowej, w rzeczywistości jest to wariacja na temat frappe podana w nieco inny sposób. Grecy z uśmiechem zauważyli, że świat odkrył coś, co oni znali od dekad. Na czym polega różnica? Dalgona to „odwrócona frappe”. Gęstą piankę kawową wykłada się łyżką na wierzch szklanki wypełnionej zimnym lub gorącym mlekiem, tworząc efektowny, dwuwarstwowy napój.
Czytaj także: Ketogeniczna kawa z masłem. Jak zrobić i czy jest dietetyczna?
FAQ
Jak zrobić grecką kawę frappe?
Ubij 2 łyżeczki kawy rozpuszczalnej z 2 łyżeczkami cukru i 2–3 łyżkami zimnej wody, aż powstanie bardzo gęsta piana. Możesz to zrobić za pomocą elektrycznego spieniacza do mleka, shakera lub zwykłego słoika z nakrętką. Przełóż gotową piankę do wysokiej szklanki, dodaj lód i powoli uzupełnij zimną wodą albo mlekiem.
Czy kawa frappe jest tym samym co kawa z lodem?
Absolutnie nie. Frappe to ubita na pianę kawa rozpuszczalna, charakteryzująca się gęstą teksturą. Kawa z lodem (iced coffee) to napar, np. espresso, wylany na lód.
Co to jest frappe latte?
To nowoczesna wariacja, w której zamiast kawy rozpuszczalnej używa się schłodzonego espresso, zmieszanego z lodem i mlekiem. Piana na tym napoju jest znacznie mniej trwała.
Czy frappe me gala to kawa z mlekiem?
W Grecji, zamawiając frappe me gala, prosisz o klasyczną frappe z dodatkiem mleka.
Jak zrobić frappe z ekspresu?
Praktycznie nie jest to możliwe, ponieważ sekret tkwi we właściwościach kawy rozpuszczalnej. Z ekspresu możesz jedynie przygotować bazę do napojów inspirowanych frappe.
Jak się pije frappe?
To cały rytuał. Rób to bardzo powoli, bez pośpiechu, używając słomki. Delikatne mieszanie od czasu do czasu pozwala intensywnej kawie z dna stopniowo łączyć się z pianą. To napój, który ma towarzyszyć długim rozmowom i chwilom relaksu, a nie być wypitym w pośpiechu.
